Phong tục tập quán của nhân dân huyện Tràng Định (P2)


Giới thiệu


Nhà ở của dân tộc Nùng

Nhà ở của người Nùng ở vùng Tràng Định có hai loại là nhà sàn và nhà đất, nhà sàn thường 3 gian, cột kê trên đá tảng, vách thưng gỗ, chát bùn rơm hoặc vách nứa, mái nhà lập bằng ngói âm dương; sàn bằng gỗ ván hoặc giát cây mai, gầm sàn là nơi nhốt trâu, bò, lợn, gà. Hiện nay nhiều nhà làm cột vuông, kê đá tảng, sàn và vách thưng đều bằng gỗ ván ghép, chuồng trâu bò được đưa ra ngoài gầm sàn.

Nhà sàn ở của người Nùng thường có hai mái chính và hai hồi. Hiên nhà thiên về chiều sâu (9m -15m), chiều rộng chỉ thường là 8m. Mặt bằng sinh hoạt được chia thành hai phần, lấy cột giữa (cao tới đỉnh nóc) làm ranh giới phân biệt bên trong và bên ngoài.

Nửa bên ngoài phía tay trái (bên phải cửa ra vào) là nơi đặt bàn uống nước. Sát tường vách mặt tiền thường đặt một cái giường hộp để ngủ. đối diện với giường này là giường khách. Chủ nhà ngủ ở bên trái. Chính giữa là nơi đặt bàn thờ gia tiên (thán). Bàn thờ chia làm 2 tầng, tầng trên thờ các vị thánh, tầng dưới thờ ông bà, tổ tiên. Phần bên trong là nơi ngủ của phụ nữ, con cái chưa chồng. Sát vách ngang là nơi ngủ của con dâu. Sát vách hậu là nơi đặt bếp lửa, chạn bát và các đồ đạc khác.

Cửa chính của nhà mở phía trước có hàng hiện qua lại, cửa phụ mở ở phía vách hậu. có hai cầu thang lên xuống một phía trước và một phía sau. Sát với cầu thang phía trước là sàn phơi. Bộ khung nhà được hình thành trên cơ sở các vì kèo. Kỹ thuật cất dựng dùng mộng trơn rồi dùng nêm chèn. Loại mộng thắt chưa phổ biến lắm.

Đặc trưng của nhà sàn ở người Nùng là thiên về hình vuông có nhiều cột, với hai gian phụ ở hai hồi, ít cửa sổ và có thêm hàng hiên chạy suốt ở mặt trước. Người ta kéo dài mái hoặc được nối thêm kèo phụ vào kèo chính, đôi kèo phụ được gác vào cột hiên ở phía trước. Nhà được rào tre bao bọc, chỉ mở một lối cổng vào.

Nhà ở của ngưòi Tày ngày xưa là nhà sàn truyền thống phổ biến là nhà 2 mái ,ít có nhà 4 mái như huyện Bắc sơn ,Bình Gia ,lối kiến trúc và bày trí nội thất của người Tày và ngưòi Nùng không có khác biệt lớn .

(Sưu tầm)

Bài liên quan